Όνειρο απατηλό μεταπολιτευτικής νάρκωσης

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΙΔΑΛΗ

                                                                
                         «Ελα της θάλασσας θεριό

                         και του πελάγου μπόρα
                         το φοβερό σκουπιδαριό
                         να διώξεις απ' τη Χώρα»
                            Νίκος Γκάτσος 

Παραμονή σήμερα 21ης Απριλίου. Σαράντα έξι χρόνια πέρασαν από την παραδοσιακή στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα για να φτάσουμε στη σημερινή μεταμοντέρνα... τρικτατορία ευρω-γερμανο-αμερικάνικης οικονομικής κοπής, με εγχώριο «υπηρετικό προσωπικό» γαλαζο-πράσινης υφής με ολίγο ροζ.

Ο Ηλίας Ανδριόπουλος στον περίβολο του ανακαινισμένου παλαιού Μουσείου της Αρχαίας Ολυμπίας.

«Το δηλητήριο που εχορηγείτο σε μεγάλες δόσεις από τη μεταπολίτευση και δώθε έκανε τη δουλειά του», σημειώνει ο συνθέτης Ηλίας Ανδριόπουλος στο καινούργιο του τρίτο δοκιμιακό βιβλίο «Το αίνιγμα μιας γενιάς» (εκδόσεις «Αργοναύτες», πρόλογος Γιώργου Μονεμβασίτη).

Μετά παρρησίας κι ευαισθησίας, νηφάλιος κι ενίοτε καυστικός, με κριτική κι αυτοκριτική διάθεση, με γλώσσα γλαφυρή κι απλή, ο συνθέτης θυμάται, θυμώνει, σκιαγραφεί, ελπίζει.

Πηγή δημιουργίας γι' αυτόν η ελληνική φύση και αποκούμπι η γενέθλια γη κοντά στην Ολυμπία. Θυμάται εφηβικά χρόνια, παλιούς φίλους, πνευματικές κι αγωνιστικές αξίες, τους «δασκάλους» Μάνο Χατζιδάκι και Μίκη Θεοδωράκη, εμπνέεται από σπουδαίους γηγενείς ποιητές (Κάλβος, Σεφέρης, Ελύτης). Ανιχνεύει τα αίτια της σημερινής κατάντιας. Ταξιδεύει σ' ένα χωριό της Ιταλίας για να αποτίσει φόρο τιμής στο συνθέτη όπερας που τον σφράγισε στα παιδικά του χρόνια, τον Βέρντι. Χαρακτηριστικό απόσπασμα θαρραλέας κατάθεσης από το δοκίμιό του «Μεταπλάσεις»:

«Χωρίς να είμαι αντίθετος και να μη χαίρομαι τη φυσιολογική συνύπαρξη ανθρώπων με διαφορετικό θρήσκευμα, ιδέες, καταγωγή, εν τούτοις δεν συμφωνώ καθόλου με τους κήρυκες του άναρχου πολυπολιτισμικού ανακατέματος, που έχουν κατά νου τη δόλια άλωση και απορρύθμιση μικρότερων ιστορικών λαών.

»Παραφωνία αποτελούν στα χρόνια μας κάποιες ντόπιες φωνές που δείχνουν στενοχωρημένες, γιατί μπορέσαμε να αποτινάξουμε τον τούρκικο ζυγό, και να διαταραχθεί η... ισορροπία αφέντη-ραγιά. Φαίνεται πως το σύνδρομο ενός ελεεινού ραγιαδισμού δεν έχει ακόμα εγκαταλειφθεί από ορισμένους συμπατριώτες μας. Μας θυμίζουν πως σε αυτά τα χώματα η μεγαλοσύνη με τη δόξα πορεύονται δίπλα δίπλα με την ντροπή, το φθόνο και την προδοσία. (...)

»Βιώνουμε με ανείπωτη πίκρα τη λεηλασία και τον εξευτελισμό της πατρίδας μας, προσπαθώντας να ανασυνθέσουμε στα μέτρα της ψυχής και του πνεύματος τα σκόρπια και διαμελισμένα κομμάτια της. Εάν κάνεις το λάθος και πάρεις στα σοβαρά τις ειδήσεις και τις πληροφορίες των ραδιοτηλεοπτικών μέσων και παγιδευτείς στις ψευτιές των ασπόνδυλων πολιτικών μας, τότε θα καταλήξεις στο λάθος συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει πλέον ελπίδα. Ομως δεν είναι έτσι. Αυτοί εκπροσωπούν το ραγιαδισμό, την ιδιοτέλεια, την υποτέλεια και την παρακμή.

»Δεν είναι αυτή η Ελλάδα η δική μας. Ανήκουμε στην άλλη όχθη, στο άλλο ρεύμα. Η Ελλάδα η δική μας αναστήθηκε από τα κόκαλα τα ιερά των παιδιών της και ποτίστηκε πολλές φορές από το αίμα τους. Είναι γεμάτη φως και αναπνέει τις πνοές του παλιότερου και νεότερου πολιτισμού της. Αυτός ο πολιτισμός, οι μνήμες και οι παραδόσεις τη θωρακίζουν να μη λυγίσει απέναντι στα διεθνή παζάρια της οικονομικής συμμορίας...

»Εμείς οι καλλιτέχνες άλλο δεν έχουμε, από το να προσπαθήσουμε να ξυπνήσουμε την πληγωμένη υπερηφάνεια, την αυτοπεποίθηση, την αυτοεκτίμηση και το πατριωτικό αίσθημα του ελληνικού λαού, ώστε να σηκωθεί όρθιος και να αντέξει. Και από την άλλη, να μην αισθάνεται ότι τον έχουν εγκαταλείψει στην τύχη του.

»Αφεθήκαμε χρόνια, ως κοινωνία, να θαυμάζουμε τα χειρότερα παραδείγματα και τις χειρότερες συμπεριφορές ακατάλληλων ανθρώπων. Η αλλοτρίωση, σύμπτωμα επικίνδυνο των τελευταίων δεκαετιών, τρώει ύπουλα σαν σκουλήκι το νευρικό σύστημα της κοινωνίας, ώστε να τη νεκρώσει και να μην αντιδρά... Η πολιτιστική χρεοκοπία προηγήθηκε της οικονομικής... Δεν μας μένει τίποτε άλλο από το να δίνουμε σινιάλα διαφορετικά και αισιόδοξα και να μην είμαστε απόντες από τα δεινά του τόπου...

»Σε ό, τι με αφορά, έχω την πεποίθηση πως έκανα το καθήκον μου. Δεν σιώπησα, δεν κρύφτηκα, δεν δείλιασα. Εάν έχω δίκιο ή άδικο, θα κριθεί... Την εποχή σου δεν την καταγράφεις μόνο με τη μουσική σου και την τέχνη σου. Την καταγράφεις, όταν χρειαστεί, και με την τίμια φωνή σου.

»Μπορεί αυτή η εποχή να είναι αλλοπρόσαλλη και χαλασμένη. Ενα πράγμα όμως δεν μπορεί να καταβάλει και να εξαφανίσει εντελώς από την ανθρώπινη φύση: το Ηθος».

Δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας "Ελευθεροτυπία", στο φύλλο του Σαββάτου 20 Απριλίου 2013